By Luke Sumpter Reviewed by: Gloria Payá

Wist je dat het in organische bodems wemelt van het leven? Onder de ontelbare wezens die rond de wortels van cannabisplanten leven, spelen aaltjes een bijzonder belangrijke rol. Aaltjes, ook bekend als rondwormen of nematoden, zwerven rond en eten bacteriën, schimmels en zelfs andere aaltjes om zo de vruchtbaarheid van de bodem te verhogen.

Sommige aaltjes kunnen de wortels van planten ernstig beschadigen. Maar door gunstige aaltjes te gebruiken, kun je dit probleem oplossen. Ontdek hieronder alles wat je over aaltjes moet weten en hoe ze het kweken van goede wiet beïnvloeden!


Een snelcursus over het bodemvoedselweb

De dagen dat we synthetische, commerciële voedingsstoffen in levenloze grond stopten en er het beste van hoopten, zijn voorbij. De meeste wiettelers zien het kweekmedium niet langer als simpelweg een ankerpunt voor wietplanten. De hedendaagse kwekers zijn zich steeds beter bewust van de fascinerende en onthullende vooruitgang van de bodemwetenschap. Aarde leeft en je kunt je planten helpen als je de bodem goed behandelt!

Om je een idee te geven van de omvang van het leven in de bodem: één theelepel aarde bevat ongeveer 1 miljard bacteriecellen van ongeveer 10.000 verschillende soorten - en dat zijn alleen nog maar de bacteriën!

In de bodem leven ook veel andere microscopische levensvormen, zoals schimmels, algen, gist, aaltjes (waarover hieronder meer) en micro-arthropoden. Grotere organismen, zoals wormen en insecten, spelen ook een belangrijke rol in deze complexe wereld vol leven.

De term 'bodemvoedselweb' verwijst naar een rasternetwerk van voedselketens die allemaal in elkaar verstrengeld raken en elkaar onderscheppen, waardoor een complexe stroom van voedingsstoffencycli ontstaat. De grote wezens eten de kleine wezens en poepen hun voedingsstoffen uit. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat planten goed gevoed blijven terwijl de structuur en vruchtbaarheid van de bodem verbetert.

Soil miscroscopic view
Microscopic view from a Nematode in the soil

Onderzoek op dit gebied heeft aangetoond dat je als kweker een belangrijke keuze moet maken. Je kunt de bodem bombarderen met synthetische voedingszouten en pesticiden, wat op de korte termijn hoge opbrengsten levert, maar na verloop van tijd de kwaliteit van de bodem vermindert. Het alternatief is om de vervelende chemicaliën achterwege laten en te kiezen voor toepassingen van organisch materiaal en probiotica om de vruchtbaarheid en opbrengst aanzienlijk te verhogen.

Om met succes een levende bodem te cultiveren, helpt het als je elk lid van het bodemvoedselweb tot in de puntjes kent. Door hun vorm en functie te ontdekken, kun je de goeden van de kwaden onderscheiden en strategieën ontwikkelen om je planten te laten gedijen. Hieronder gaan we dieper in op de kleine kronkelige wezentjes die bekend staan als aaltjes.

Wat zijn aaltjes?

Goede vraag! Als je nog nooit van aaltjes hebt gehoord, zal het je misschien verbazen dat ze tot de meest voorkomende dieren op aarde behoren. Onder aaltjes, ook bekend als rondwormen of nematoden, vallen alle organismen die tot het phylum Nematoda behoren. Sommige leven als parasieten in dieren en planten, terwijl andere vrij in de bodem leven en op kleinere organismen jagen, zoals bacteriën en schimmels.

Wat doen ze precies in de grond? En zijn het welkome gasten of ongewenste indringers? Nou, dat hangt af van het type. Veel van deze microscopische soorten zijn een waardevolle toevoeging aan een levend bodemsysteem. Door te azen op kleinere levensvormen en als prooi te dienen voor anderen, helpen ze de kringloop van voedingsstoffen en de afbraak ervan te bevorderen. Deze twee processen bevorderen de stroom van voedingsstoffen naar je planten.

Aaltjes jagen op microben en zetten deze om in mest. Maar andere organismen zetten aaltjes weer om in voedingsstoffen. Verschillende soorten schimmels hebben bijvoorbeeld sluwe manieren ontwikkeld om op aaltjes te jagen. Deze strategieën omvatten het gebruik van hun schimmeldraden om aaltjes te vangen[1], te vergiftigen en zelfs te harpoeneren voordat ze enzymen afgeven en ze van buitenaf verteren.

Hoe beïnvloeden aaltjes je wietplanten?

Nu weet je meer over het voedselweb in de bodem en de rol die aaltjes daarin spelen. Maar welke invloed hebben deze kleine kronkelige organismen op je wietplanten en de aarde waarin ze groeien? Om het antwoord op deze vraag te vinden, moeten we de goede van de slechte onderscheiden. Bekijk hieronder enkele van de belangrijkste soorten aaltjes en hun impact, zowel positief als negatief, op wietplanten.

Soorten aaltjes

Verschillende soorten aaltjes eten verschillende soorten voedsel in de bodem. Daarom bezitten ze uiteenlopende biologische structuren die hen helpen om de prooi van hun keuze te verwerken. De meeste aaltjes helpen om de nutriëntencyclus en dus de vruchtbaarheid van de bodem te verbeteren. Sommige typen aaltjes hebben echter de vervelende gewoonte om aan de wortels van je wietplanten te knagen.

Type of Nematodes
Type of Nematodes. Credit: Ed Zaborski, University of Illinois.

Fungivoren

Deze groep aaltjes zorgt voor een constante stroom calorieën door op schimmeldraden in de bodem te jagen en te kauwen. Weet je nog dat we zeiden dat sommige schimmels aaltjes in de bodem doden? Nou, dit microbiële bloedbad is tweerichtingsverkeer. Deze roofdieren zijn uitgerust met een scherpe naald (stylet genoemd) in hun bek waarmee ze schimmelbedreigingen kunnen doorboren om de sappige ingewanden eruit te zuigen.

Bactivoren

Net als fungivoren zijn bacterie-etende aaltjes roofdieren die in de rhizosfeer patrouilleren op zoek naar prooi. Ze hebben echter andere monddelen waardoor ze gespecialiseerd zijn in het eten van bacteriën. In plaats van een stylet hebben ze een buisvormige structuur.

Saprofytische aaltjes

Als je bekend bent met mycologie, ben je vast wel eens de term 'saprofytisch' tegengekomen. Het verwijst naar organismen, zoals veel soorten schimmels, die hun kost verdienen met het afbreken van organisch materiaal, waaronder boomstammen en bladafval. Saprofytische nematoden werken hard om natuurlijk organisch materiaal af te breken, of materiaal dat opzettelijk als deklaag of mulch is neergelegd.

Roofzuchtige aaltjes

Deze aaltjes hebben een iets grotere eetlust. In plaats van zich te voeden met kleinere aaltjes, jagen ze op andere aaltjes om ze te verslinden. Ze sluipen door de aarde op zoek naar grotere nematoden. Eenmaal gevonden, schrapen ze de buitenste laag weg tot ze het sappige binnenste materiaal bereiken - heerlijk! Ze lijken wreed, maar komen goed van pas als je de minder gewenste aaltjes in de aarde wilt bestrijden.

Plant parasitaire aaltjes

Dit zijn de slechteriken. Ze zijn van nature vegan, halen hun neus op voor andere aaltjes en kiezen er in plaats daarvan voor om plantenwortels te verorberen. Daarbij beschadigen ze het deel van de plant dat verantwoordelijk is voor de opname van voedingsstoffen, zuurstof en water. Ze openen ook de deur voor ziekteverwekkende schimmels om de wortels binnen te dringen en ze te laten wegrotten.

Plant parasitaire aaltjes: een probleem als je wiet kweekt

Als je wietplanten in aarde kweekt, zul je de wortels zelden zien. Toch spelen ze een fundamentele rol in de groei van wietplanten. Ze zijn veel meer dan tentakels die voedingsstoffen opzuigen, want ze fungeren als een tweezijdige interface tussen planten en de microbiële populaties van de rhizosfeer.

Plantenwortels maken koolhydraten tijdens de fotosynthese en pompen een groot deel daarvan in de omringende aarde. Hun kleverige exsudaten bevatten ook aminozuren en andere belangrijke stofjes. Waarom? Simpel gezegd, ze kweken microben.

Ja, deze heerlijke creaties trekken een hele reeks microben naar de wortelzone. Hier versmelten wortels fysiek met mycorrhizae en vormen ze een alliantie met hen. Ze consumeren ook bacteriecellen in hun geheel tijdens de rhizofagiecyclus[2]. Nadat ze die hebben opgeslokt, breken ze hun celwanden af via oxidatie, oogsten hun interne stikstof en laten ze die weer los in de grond. Zo ontstaan wortelharen! Uitgaande bacteriën stimuleren de groei van wortelharen, belangrijke structuren die ontbreken in planten die zonder inoculatie in laboratoriumomstandigheden groeien.

Er gebeurt dus veel in de wortelzone. Het is logisch dat hongerige plant parasitaire aaltjes deze ingewikkelde reeks gebeurtenissen kunnen verstoren met hun onvermoeibare geknaag. Als ze voet aan de grond krijgen, kunnen ze ernstige schade aanrichten, met groeistoornissen en lagere opbrengsten tot gevolg.

De symptomen van plant parasitaire aaltjes

Plant parasitaire aaltjes beschadigen het wortelstelsel en verstoren de dynamiek in de rhizosfeer. Je planten kunnen volgende symptomen vertonen:

  • Achterblijvende groei
  • Vergeling en verwelking
  • Omkrullende bladeren
  • Vlekken op bladeren
  • Algemene afname van de gezondheid van de plant
  • Verminderde opbrengst
Symptoms of Plant Parasitic Nematodes
Symptoms of Plant Parasitic Nematodes

Hoe bestrijd je plant parasitaire aaltjes

Je kunt een nucleaire optie kiezen en je bodem bestoken met nematiciden. Maar vergeet niet dat er ook nuttige aaltjes in de bodem zitten die je planten helpen gedijen. In plaats van de vruchtbaarheid van je bodem drastisch te verminderen, kun je er beter voor kiezen om leven met leven te bestrijden!

Er zijn verschillende biocontroles die effectief zijn in het bestrijden van plant parasitaire aaltjes. Weet je nog dat we eerder een roofzuchtige soort noemden? Voeg deze toe aan je aarde en je ontketent een zwerm hongerige beestjes die doelbewust op zoek gaan naar de hoofdoorzaak van je problemen. Je kunt roofzuchtige aaltjes[3] gemakkelijk in het tuincentrum of online kopen.

Als je plant parasitaire aaltjes op natuurlijke wijze wilt bestrijden, spelen ook andere organismen een rol. Het gebruik van mycorrhizae en trichoderma[4] lijkt ook veelbelovend om deze kleine, maar dappere vijand te verslaan.

Roofzuchtige aaltjes: biocontrole in de cannabistuin

Roofzuchtige aaltjes zijn niet alleen handig bij het bestrijden van wortelvreters. Ze kunnen ook helpen om veel andere plagen te bestrijden als je wiet kweekt. Hieronder bespreken we een aantal verschillende soorten en hoe je ze kunt gebruiken.

Verschillende typen roofzuchtige aaltjes

De belangrijkste typen nuttige roofzuchtige aaltjes zijn:

  • Steinernema feltiae: dit kleine beestje kan helpen om varenrouwmuggen en tripsen te bestrijden.
  • Steinernema carpocapsae: als je te maken hebt met rupsen en schadelijke kevers, helpt het om dit roofzuchtige aaltje in te zetten.
  • Phasmarhabditis hermaphrodita: je weet vast wel hoe verwoestend een grote populatie slakken is, of je nu wiet, groente of allebei kweekt. Deze soort helpt bij het verstoren van hun levenscyclus en dringt populaties terug door eieren te infecteren.

Hoe en wanneer kun je roofzuchtige aaltjes gebruiken?

Volg deze eenvoudige stappen om roofzuchtige aaltjes in te zetten en ongedierte in de tuin aan te pakken:

1. Kies je soort
selecteer je soort op basis van het ongedierte waar je mee te maken hebt. Neem de bovenstaande lijst als leidraad en raadpleeg iemand van je plaatselijke tuincentrum als je nog steeds niet zeker bent.
2. Bereid de grond voor
verwijder rommel uit de aarde en hark de bovenste paar centimeter tot fijne korrels. Geef eerst water zonder aaltjes om te voorkomen dat de droge aarde de behandeling afstoot.
3. Toepassen
meng de voorgeschreven hoeveelheid aaltjes in de juiste hoeveelheid water. Volg hiervoor de aanwijzingen op de verpakking. Doorweek de bodem tot net boven de aangetaste wortelzones. Doe dit vroeg in de ochtend of laat in de avond om te voorkomen dat de aarde te snel uitdroogt.
4. Nazorg
pas opnieuw toe volgens de instructies van het product. Probeer de aarde vochtig te houden, vooral in een tuinkas, om de activiteit van de aaltjes die je net hebt geïntroduceerd te ondersteunen.

Ken je aaltjes

Je weet nu veel meer over de microscopische wereld van aaltjes! Je hebt geleerd over de verschillende soorten nematoden en hoe ze in het bodemvoedselweb passen. Je hebt ook ontdekt dat sommige graag van je plantenwortels smullen, terwijl andere aaltjes dit probleem juist oplossen. Als je ooit te maken krijgt met de symptomen van parasitaire aaltjes, varenrouwmuggen, tripsen of slakken, zet dan de gunstige beestjes in om je probleem op een natuurlijke manier op te lossen.

External Resources:
  1. Nematode-Trapping Fungi Produce Diverse Metabolites during Predator–Prey Interaction - PMC https://www.ncbi.nlm.nih.gov
  2. Microorganisms | Free Full-Text | Rhizophagy Cycle: An Oxidative Process in Plants for Nutrient Extraction from Symbiotic Microbes https://www.mdpi.com
  3. Prospects of using predatory nematodes in biological control for plant parasitic nematodes – A review https://www.sciencedirect.com
  4. Frontiers | Biological Control of Plant-Parasitic Nematodes by Filamentous Fungi Inducers of Resistance: Trichoderma, Mycorrhizal and Endophytic Fungi https://www.frontiersin.org
Disclaimer:
Deze content is alleen bedoeld voor educatieve doeleinden. De verstrekte informatie is afkomstig uit onderzoek dat is verzameld vanuit externe bronnen.

Ben je 18 Jaar of ouder?

De inhoud van RoyalQueenSeeds.nl is alleen geschikt voor volwassenen met de wettelijk geldende volwassen leeftijd.

Wees er zeker van dat je de wet kent van het land waar je woont.

Door op ENTER te klikken, bevestig
je dat je
18 jaar of ouder bent.