Zelf breeden en cannabis genetica bewaren

WAAROM STOEIEN MET CANNABIS BREEDING EN GENETICA?

Het breeden van cannabis en het voortzetten van het erfgoed in zaden is niet slechts voorbehouden aan experts. Thuiskwekers die flink wat vaardigheden bezitten en de essentiële technieken onder de knie hebben, kunnen makkelijk de overstap maken van kweker naar breeder. Het creëren van F1 zaden en hybrides is absoluut te doen. De meeste cannabis zaden die uitgegroeid zijn tot legendes, zijn gecreëerd door thuiskwekers; soms zelfs per ongeluk.

Hoewel het wellicht niet mogelijk is je eigen zadenbank op te zetten vanuit een kweektent in een extra slaapkamer, is breeden op kleine schaal een rendabele optie. Je hebt geen Master opleiding in plantenkunde nodig. De gouwe ouwe kweekervaring zal volstaan.

Door tijd te besteden in de kweekruimte heb je al een goed oog ontwikkeld voor het jagen op feno's.

HET BEWAREN VAN JE KOSTBARE CANNABIS GENETICA

KLONEN

Het stekken van cannabisplanten is een geweldige manier om een soort te bewaren. Soms zijn bekroonde varianten uitsluitend verkrijgbaar als kloon en dan rest de kweker niets anders dan het maken van stekjes om de genetica te kunnen behouden.

Klonen is een overdraagbare vaardigheid en soms is deze nog belangrijker voor breeders dan kwekers. Je moet een consistent hoog slagingspercentage hebben met klonen als een voorwaarde voor het breeden.

SELFING

F1 zaden kunnen worden geproduceerd met uitsluitend een vrouwelijke cannabis kloon. Deze zaden dragen alleen de genetica van de moeder. Om dit voor elkaar te krijgen, moet de kweker het geslacht van de vrouwelijke plant omkeren om zelfbestuiving op te wekken.

De meeste thuis-breeders zullen met opzet de bloeiende vrouwelijke plant stressen om een aantal zaden te produceren. Selfing wordt meestal toegepast op clone-only cannabis variëteiten om deze om te zetten naar F1 zaad vorm.

KLEINSCHALIGE BREEDING OPTIES

BREEDEN MET DEZELFDE BATCH

Oké, je bent zeer tevreden met een lading regular cannabis zaden. Misschien wil je de mannelijke planten ook benutten? Nou, je kan cannabis uit dezelfde lading kruisen. Uitgaande van het feit dat je vertrouwd bent met de soort en kweekt uit hetzelfde zakje met zaden, kan je mogelijk een breeding koppel vinden om te kruisen.

Dit is een old-school methode die door ganja boeren wordt gebruikt en meestal buiten wordt toegepast. Het breeden uit dezelfde lading kan ook binnen goed uitpakken, aangenomen dat de originele, biologische zaden authentiek zijn. Als dat zo is, zal niet alleen het resulterende nageslacht min of meer stabiel zijn, maar je zal ook geld hebben bespaard op zaden voor je volgende project.

Voor verdere experimenten met breeden, kan het geen kwaad om het verzamelen van pollen te oefenen en eerst zaden te maken. Breeden met een betrouwbare partij zaden is een goede introductie in cannabis breeding.

POLY-HYBRIDES

Een polyhybride kruising is simpelweg een soort die ontstaat uit de kruising van twee hybride soorten. Wanneer je verschillende landrassen of natuurlijke soorten met elkaar kruist, resulteert dit in een F1-hybride. Deze term gebruiken we om de eerste generatie van een kruising aan te duiden. F1-hybrides worden F2, F3, enzovoorts, naarmate met inteelt nieuwe generaties ontstaan.

Wanneer je echter een F1-hybride kruist met eentje uit een andere genetische lijn, dan ontstaat een polyhybride. F1-hybrides hebben al variërende eigenschappen van beide oudersoorten. Dit betekent dat een polyhybride nog diverser en onvoorspelbaarder is qua kenmerken. Het creëren van polyhybride kruisingen is echter een geweldige veredelingsmethode. Het stelt je namelijk in staat om unieke kenmerken uit een breed spectrum van cultivars te combineren. Maar zoals je je kunt voorstellen, zijn deze soorten behoorlijk instabiel en heterozygoot. Het vergt behoorlijk wat werk om deze variëteiten te stabiliseren en te verzekeren dat hun nageslacht uniform is.

THUIS POLYHYBRIDE SOORTEN KRUISEN

Voor het kruisen van cannabis is best wat ruimte nodig. Zo is een kweekruimte en een kamer voor propagatie vereist, plus verschillende ruimtes voor mannelijke en vrouwelijke planten, om ongewenste kruisbestuiving te voorkomen. Je hebt zelfs nog meer ruimte nodig als je van plan bent om gedurende meerdere generaties polyhybride soorten te kruisen, te beginnen met vier natuurlijke cultivars. Indien je dit wilt doen, moet je weten hoe je toppen correct bestuift.

Aangezien je overweegt om te gaan kruisen, ben je waarschijnlijk wel bekend met het volgende feit. Toch is het belangrijk om het te herhalen: houd je mannetjes uit de buurt van je vrouwtjes! Dit is met name van belang als je een polyhybride wilt kweken. Je hebt dan namelijk meer kans dat je de verkeerde variëteiten kruist.

Verzamel allereerst pollen van een mannelijke plant wanneer de tijd hiervoor rijp is. Dit is in wezen het plantaardige sperma. Het is nodig om vrouwelijke bloemen te bevruchten, zodat deze zaden aanmaken. Wanneer de mannelijke stuifmeelzakjes geopend zijn, plaats je een afsluitbare zak over de plant en schud je hem een beetje.

Vrouwelijke planten zijn gereed voor reproductie in de vroege bloeifase wanneer er zich kleine, witte stampers vormen. Dit zijn een soort haartjes die uit de kelk steken om stuifmeel op te vangen. Vervolgens isoleer je de geselecteerde vrouwelijke plant, om eventuele ongewenste bevruchting te vermijden. Overweeg bijvoorbeeld een bestuivingskamer in te richten, zodat je ongelukjes voorkomt.

Om vrouwelijke planten te bestuiven, plaats je de zak met pollen over de takken die topvorming vertonen. Sluit de zak en schud wederom. Laat  het ongeveer 1 uur zitten en herhaal dit met elke tak die toppen draagt.

Bij het kruisen van cannabis is het essentieel dat je alles documenteert. Dat geldt zeker bij het complexere creëren van polyhybride soorten. Het is daarbij maar al te gemakkelijk om genetica te verwisselen, te vergeten welk mannetje je met welk vrouwtje hebt gekruist en wat welke soort is. Zo is het verstandig elke plant te labelen, zodat je ze makkelijk identificeert. Daarnaast is het handig om een spreadsheet of schema op een whiteboard te maken. Daarop breng je in kaart welke kruising je met welke plant maakt. Voeg data toe bij elke activiteit, om een inschatting van wachttijden te maken.

AUTHENTIEKE F1 HYBRIDES

Authentieke F1 hybrides zijn de kers op de taart van de Royal Queen Seeds catalogus. De waarheid is echter dat het creëeren van ontzettend krachtige, productieve en uitbundig groeiende F1 hybrides een langdurig proces is. Professionele kwekers investeren vele jaren van hun leven aan breeding projecten en selecteren rassen uit honderden, zo niet duizenden, cannabisplanten.

Authentieke F1 hybrides kunnen alleen worden verkregen uit kruisingen met stamboom gestabiliseerde of landras soorten. Ze vertonen authentieke hybride kracht. Tenzij je een expeditie hebt gepland om zelf op soorten te jagen, is het ontdekken van heirloom landras soorten hard werken. Het is waarschijnlijk gemakkelijker de RQS catalogus in te duiken voor geweldige hybriden.

Op dezelfde manier is ook filial breeding gecompliceerd. Eerlijk gezegd is het veel te lastig voor een beginnende thuis-breeder. Door een paar F1's (eerste generatie) te kruisen, wordt het nageslacht automatisch F2 (tweede generatie). Helaas zullen deze zaden veel minder stabiel zijn en het is veel lastiger om ermee te werken in vergelijking met de vorige F1 generatie.

Om te slagen met deze aanpak, is een zorgvuldig selectief breeding proces nodig met grote aantallen. Vaak moet het breeden meerdere generaties worden gedaan, soms wel tot F5 (vijfde generatie) of F6 (zesde generatie) voordat de lijn kan worden gestabiliseerd.

TERUGKRUISEN

Heb je wel eens meerdere keren dezelfde cannabissoort gekocht en opgemerkt dat deze er telkens totaal anders uitzag? Misschien smaakte het zelfs iets zoeter of zuurder dan eerder. Of wellicht heb je dezelfde soort herhaaldelijk gekweekt en gemerkt hoezeer de planten van elkaar verschilden? Deze verschillen binnen dezelfde strain noemen we genetische variabiliteit. Hoewel planten soms dezelfde afkomst hebben, is hun unieke genetische expressie, of het fenotype, soms divers door het feit dat genen reageren op de omgeving.

Deze verschillen in fenotypes uiten zich bijvoorbeeld in variatie qua formaat, harsproductie, kleur, enzovoorts. Ook is er soms sprake van een chemotype. Dit verwijst naar een verschil in de chemische samenstelling. De ene plant heeft bijvoorbeeld hogere gehaltes van een specifieke terpeen en de andere weer iets meer CBD. Heb je een zak zaden met dezelfde herkomst en merk je grote verschillen tussen de fenotypes van elke plant? Dan betekent dit dat de soort instabiel is. We spreken dan van heterozygote zaden. Hoewel dit niet direct een probleem is voor hobbymatige kwekers, is het soms wel problematisch voor commerciële telers die een hoge mate van consistentie zoeken.

Deze consistentie is mogelijk en te bereiken door de genetica van een soort te stabiliseren. Dit levert zaden op die meer homozygoot zijn en minder variatie tussen fenotypes vertonen. Maar hoe stabiliseren veredelaars een soort?

Een manier om dit te doen, is door middel van terugkruisen, in het jargon van veredeling ook wel bekend als “BX”. Wanneer veredelaars een nieuwe soort willen creëren, selecteren ze twee oudersoorten met gewenste eigenschappen. Na het kruisen hiervan, is de eerste generatie gecreëerd. Een terugkruising is wanneer je een lid van deze generatie kruist met een van de oudersoorten. Dit helpt om de aanwezigheid van de genen van een van de ouders te versterken.

Heb je bijvoorbeeld een vrouwelijke oudersoort met veel CBD en myrceen, die zodoende een kalmerend effect heeft? Door haar te kruisen met een mannelijke nakomeling die deze eigenschappen deelt, komen deze kenmerken in planten van de volgende generatie nog sterker tot uitdrukking. Dit komt doordat ze meer van haar genetische materiaal bevatten, dan de eerste generatie die ook is beïnvloed door de mannelijke ouderplant.

Hoewel terugkruisen een bewezen manier is om cannabisgenetica te stabiliseren, leidt overmatig terugkruisen soms tot problemen. Met overmatige inteelt versterk je namelijk ook eventuele recessieve genen die ongewenste eigenschappen opleveren. Bovendien geef je die door aan alle planten van volgende generaties.

Zoals je hebt kunnen lezen, zijn er flink wat manieren om je favoriete soorten te behouden en ze om te toveren tot geheel nieuwe soorten. Deze gids is bedoeld om je een goed overzicht te geven en om je een beetje op gang te helpen, voordat je in de meer gecompliceerde aspecten duikt.

Succes!