By Luke Sumpter


Wanneer je een indoor kweekruimte voor wiet wilt opzetten, lopen veel beginnende kwekers al snel tegen een struikelblok aan: de verlichting. Vragen als "Welke maat kweeklamp heb ik nodig?" of "Hoeveel watt moet mijn lamp zijn?" komen al snel naar boven.

Het lijkt eenvoudig om daar een antwoord op te vinden, maar zodra je groeilampen, armaturen en technische specificaties gaat vergelijken, wordt het al snel onoverzichtelijk. Van alle variabelen is het wattage een van de belangrijkste. Om gezonde planten te kweken die een grote oogst leveren, is het namelijk belangrijk dat je weet wat de impact van het wattage is. Toch zijn er ook andere factoren die je kunnen helpen om nog meer uit je setup te halen.

Kweek jij je wietplanten binnen? Dan wil je dit artikel niet missen. We duiken in alles wat je moet weten over het wattage van kweeklampen. We ontkrachten hardnekkige mythes, leggen belangrijke lichtwaarden uit zoals PPFD en DLI, en helpen je precies te bepalen welk formaat en vermogen lampen jouw kweekruimte nodig heeft voor een maximale opbrengst.

Waarom is het wattage van je groeilampen belangrijk?

Een illustratie van een cannabisplant onder een growlight met de tekst

Laten we beginnen bij het begin: wat betekent wattage eigenlijk? Simpel gezegd geeft dit aan hoeveel stroom een lamp verbruikt—niet hoeveel licht deze uitstraalt. Geen wonder dat dit vaak voor verwarring zorgt bij beginnende kwekers.

Zo produceert een oudere 600W HPS lamp (hogedruknatrium) minder bruikbaar licht dan een moderne, goed ontworpen LED kweeklamp van 200 watt. En die LED verbruikt ook nog eens flink minder energie.

Daarom gebruiken kwekers tegenwoordig andere eenheden om te bepalen hoeveel bruikbaar licht een lamp werkelijk afgeeft. Denk hierbij aan:

  • PPF: ook wel photosynthetische fotonflux genoemd, meet de totale hoeveelheid bruikbaar licht die een systeem uitstraalt.
  • PPFD: photosynthetische fotonfluxdichtheid geeft aan hoeveel bruikbaar licht daadwerkelijk het bladerdak bereikt.

Wattage is dus zeker niet de beste en meest moderne maatstaf om te bepalen wat voor soort licht een apparaat uitzendt. Het is echter nog steeds nuttig om de volgende redenen:

  • Energieverbruik: Wattage geeft aan hoeveel elektriciteit je lamp verbruikt. Dit heeft direct invloed op je energiekosten. Wanneer je weet wat het wattage van je groeilampen is, kun je beter inschatten hoeveel je kweek kost.
  • Warmteafgifte: Lampen met een hoger wattage produceren vaak meer warmte. Buiten het feit dat dit je planten kan stressen, heb je soms extra koelsystemen nodig. Denk aan ventilatoren en zelfs airconditioning.
  • Investering: Focussen op wattage is een eenvoudige en duidelijke manier voor beginners om groeilampen te vergelijken. Vanuit hier kun je dieper in de materie duiken.
  • Lichtintensiteit schatten: Wattage geeft je een ruwe, maar praktische schatting van de lichtintensiteit die je van een bepaald systeem kunt verwachten.

Mars Hydro FC4800 – 480 Watt LED Kweeklamp
112_Effect_Spectrum 660-665nm, 2800-3000K, 4800-5000K
114_Effect_Product Size 84x84x8 cm
115_Effect_Power Draw 480W±5%
116_Effect_PPE 2.85μmol/j
117_Effect_ppf 1368μmol/S
119_Effect_Chip Samsung LM301H EVO
120_Effect_Cultivation Coverage 120x120 cm
121_Effect_Yield 3.5g/watt

Koop Mars Hydro FC4800 – 480 Watt LED Kweeklamp

Hoeveel wattage heb je nodig? Belangrijke factoren om te overwegen

Hoe bepaal je welk wattage je nodig hebt voor je kweekproject? Goede vraag! Ontdek hier hoe je dit kunt berekenen, afhankelijk van het groeistadium van je planten, de grootte van je ruimte en het aantal planten dat je kweekt.

Planttype en groeistadium

Planten hebben verschillende lichtbehoeften. Bijvoorbeeld:

  • Planten die weinig licht vereisen, zoals sla en kruiden, hebben ongeveer 100–300 µmol/m²/s nodig.
  • Planten met een gemiddelde lichtbehoefte, zoals tomaten en paprika’s, vragen 300–700 µmol/m²/s
  • Planten die veel licht nodig hebben, zoals wiet, profiteren van 550–1000 µmol/m²/s

Voor de lagere PPFD-waarden, zoals bij sla en kruiden, heb je ongeveer 150–250 W/m² nodig. Voor de hogere lichtbehoefte van tomaten of wiet ligt dit tussen de 400–600 W/m².

Wanneer je wiet kweekt, moet je daarnaast rekening houden met de PPFD die je planten nodig hebben tijdens de verschillende fasen van hun groeicyclus. Het is zaak dat je dit goed aanpakt. Te weinig of te veel licht in de verschillende groeifases kan je planten stress bezorgen en hun groei belemmeren. In onderstaande tabel vind je een overzicht van de lichtintensiteit die nodig is voor verschillende groeifasen van een wietplant.

Zaailing
PPFD 100–300 µmol/m²/s
Vegetatieve fase
PPFD 400–600 µmol/m²/s
Bloei
PPFD 800–1000 µmol/m²/s

Formaat en vorm van de kweekruimte

Om je lichtintensiteit te optimaliseren, moet je het totale wattage ook afstemmen op het formaat van je kweekruimte. Hier is een handige tabel:

Formaat kweektent: 60×60 cm
Oppervlakte (m²) 0,36 m²
Aanbevolen wattage 100–150 W
Formaat kweektent: 90×90 cm
Oppervlakte (m²) 0,81 m²
Aanbevolen wattage 200–300 W
Formaat kweektent: 120×120 cm
Oppervlakte (m²) 1,44 m²
Aanbevolen wattage 350–500 W
Formaat kweektent: 150×150 cm
Oppervlakte (m²) 2,25 m²
Aanbevolen wattage 500–650 W

Grotere kweektenten vragen om meer wattage, maar ook om een gelijkmatige lichtverdeling. Eén krachtige groeilamp kan hotspots in het midden creëren en bepaalde hoeken onderbelichten. In zulke gevallen werken meerdere lampen met een lager wattage, die je gelijkmatig verdeelt, vaak beter.

Hoeveel watt per plant?

Vervolgens moet je nadenken over het aantal planten dat je in een bepaalde ruimte kweekt. Aan de hand van onderstaande tabel kun je bepalen hoeveel watt je per plant nodig hebt.

Sla
Formaat plant Klein
Wattage 20–30 W
Kruiden
Formaat plant Klein
Wattage 20–30 W
Paprika's
Formaat plant Middelgroot
Wattage 40–60 W
Tomaten
Formaat plant Middelgroot
Wattage 40–60 W
Autoflowering wiet
Formaat plant Middelgroot
Wattage 50–70 W
Fotoperiode wiet
Formaat plant Groot
Wattage 60–100 W

LED kweeklampen: hoeveel watt per vierkante meter?

Een illustratie van een cannabisplant onder een LED growlight met de tekst

Een vaak aangehaalde vuistregel is: ongeveer 430 watt per vierkante meter is ideaal voor bloeiende planten. Maar belangrijker dan het wattage zelf is de efficiëntie van je lamp – dus hoe goed deze elektriciteit omzet in bruikbaar licht voor fotosynthese (PAR). De belangrijkste meeteenheid hiervoor is de PPE (Photosynthetische Fotonenefficiëntie). De onderstaande tabel laat zien hoe verschillende efficiëntieklassen invloed hebben op het stroomverbruik en de lichtopbrengst:

Lage efficiëntie (oudere LED's)
Watt per vierkante meter 530–640 W
Typische PPE (µmol/J) < 1,5
Lichtopbrengst (PPFD) Laag (≤ 400 µmol/m²/s)
Gemiddelde efficiëntie
Watt per vierkante meter 320–430 W
Typische PPE (µmol/J) 1,5–2,2
Lichtopbrengst (PPFD) Gemiddeld (400–700 µmol/m²/s)
Hoge efficiëntie (bijv. moderne Samsung-diodes)
Watt per vierkante meter 260–320 W
Typische PPE (µmol/J) ≥ 2,7
Lichtopbrengst (PPFD) Hoog (700–1000+ µmol/m²/s)

LED versus HPS: wattage-equivalent

HPS lampen waren jarenlang de standaard voor binnenkweek. Maar moderne LED kweeklampen evenaren of overtreffen inmiddels hun prestaties — en dat met een lager energieverbruik.

HPS Wattage LED-equivalent (Watt)
250 W 75–100 W
400 W 120–150 W
600 W 250–300 W
1000 W 400–600 W

LED kweeklampen presteren op veel vlakken beter dan HID lampen. Ze geven minder warmte af, gaan langer mee en verbruiken minder energie. Zorg er wel voor dat je in een gerenommeerd merk investeert.

Hoe PAR, PPFD en DLI samenhangen met wattage

Een illustratie met

Deze termen klinken misschien ingewikkeld, maar ze zijn vrij eenvoudig te begrijpen als je ze naast elkaar zet:

  • Wattage: de hoeveelheid elektriciteit die je lamp verbruikt.
  • PPF: de totale hoeveelheid bruikbaar licht die de lamp uitstraalt.
  • PPFD: de lichtintensiteit die daadwerkelijk het bladerdak bereikt (per seconde, per vierkante meter).
  • DLI (Daily Light Integral): de totale hoeveelheid licht die je planten in 24 uur ontvangen.

DLI geeft aan hoeveel licht je planten dagelijks nodig hebben, terwijl PPFD de directe lichtintensiteit op een bepaald moment beschrijft. PPFD helpt je dus om je DLI te berekenen.

PPF laat zien of je lamp krachtig genoeg is om de gewenste PPFD-waarde te halen. Wattage zegt op zijn beurt alleen iets over hoeveel stroom je lamp verbruikt en dus hoe efficiënt deze werkt.

Stel dat je plant een DLI van 30 mol/m²/dag nodig heeft, wat in de bloei niet ongebruikelijk is. Je lampen staan 12 uur per dag aan. Gebruik de volgende formule om de benodigde PPFD te bepalen:

  • Benodigde PPFD = (DLI ÷ (uren × 3600 seconden)) × 1.000.000

Zo komt de formule er uiteindelijk uit te zien:

  • Benodigde PPFD = (30 ÷ (12 × 3600) × 1.000.000 = 694,44 μmol

Dat betekent dat je kweeklamp ongeveer 700 μmol/m²/s aan PPFD gelijkmatig over je bladerdak moet verspreiden om in de dagelijkse lichtbehoefte van je plant te voorzien.

Hoe analyseer je PAR-kaarten en lichtverdeling?

Wanneer je thuis wiet kweekt, is het belangrijk om te weten hoe licht zich in je kweekruimte verspreidt. Dit helpt je om de opbrengst te maximaliseren en je planten gezond te houden. Een van de beste hulpmiddelen hiervoor is een PAR-kaart. Dit is een visuele weergave van hoeveel fotosynthetisch actieve straling (PAR) de verschillende plekken van je kweekruimte bereikt. Dit wordt meestal gemeten in PPFD (Photosynthetic Photon Flux Density) en uitgedrukt in micromol per vierkante meter per seconde (µmol/m²/s).

Waar let je op bij een PAR-kaart?

  • Hotspots: Dit zijn zones waar de PPFD-waarden extreem hoog zijn (vaak meer dan 1000 µmol/m²/s). Hotspots vind je meestal direct onder het midden van de lamp. Wietplanten in de bloei kunnen bij dit niveau goed presteren. Toch kan langdurige blootstelling zonder voldoende CO₂-aanvulling leiden tot lichtstress, bladverbranding of verspilde energie.
  • Koude zones: De hoeken en randen van je kweekruimte tonen vaak lagere PPFD-waarden (onder 200 µmol/m²/s). Deze plekken krijgen mogelijk niet genoeg licht voor een gezonde fotosynthese, wat kan resulteren in kleine toppen of vertraagde groei. Koude zones komen vaak voor bij goedkopere of slecht ontworpen lampen.
  • Lichtverdeling (uniformiteit): Uniformiteit geeft aan hoe gelijkmatig het licht over het bladerdak wordt verspreid. Een goede groeilamp heeft een variatie van slechts 10–15% in lichtintensiteit binnen het verlichte gebied. Dit zorgt ervoor dat alle planten ongeveer dezelfde hoeveelheid licht ontvangen, ongeacht waar ze in de kweekruimte staan. Dit leidt tot een gelijkmatige groei en bloei.

Bekijk de PAR-kaarten van de fabrikant voor je een aankoop doet. Let erop dat deze bij verschillende ophanghoogtes zijn gemeten en vergelijk ze met de afmetingen van je kweekruimte of -tent.

Geavanceerde functies die het overwegen waard zijn

Een illustratie van een cannabisplant onder een growlight met een smartphone die een controle-app weergeeft, tegen een groene achtergrond, die geavanceerde functies benadrukt om te overwegen.

Als je de basis onder de knie hebt, helpt het upgraden van je verlichtingssysteem om het maximale uit elke kweekcyclus te halen. Hieronder vind je een aantal goede opties.

Dimmen en daisy chain-bediening

Investeren in een dimbare lamp stelt je in staat de lichtintensiteit eenvoudig aan te passen. Zo kun je je planten in verschillende groeifases precies het juiste licht geven. Bovendien bespaart het energiekosten wanneer je niet het volledige vermogen nodig hebt.

Daisy chaining stelt je in staat om meerdere lampen aan elkaar te koppelen in één modulair systeem. Hiermee kun je meerdere lampen vanaf één bron van stroom en controle voorzien. Dit maakt het beheer van meerdere kweekruimtes of een grote ruimte een stuk makkelijker.

Slimme bediening en maatwerkopties

Slimme bediening helpt je opbrengst te verhogen en vermindert het gedoe van handmatige aanpassingen. Denk hierbij aan app-gestuurde controllers, timers voor lichtschema’s, aanpasbare instellingen voor het lichtspectrum en geautomatiseerde licht- en duisterniscycli.

Het juiste wattage kiezen: afsluitende tips

Hoewel het wattage van je groeilamp een belangrijke richtlijn is, vertelt het niet het hele verhaal over de werking en efficiëntie van je verlichting. Bekijk het wattage altijd in combinatie met PPFD, DLI en een goede PAR-map voor een beter inzicht in hoeveel licht je planten krijgen.

Neem daarnaast de tijd om je kweekdoelen te evalueren, lees de specificaties van door jou gekozen producten en kies voor gerenommeerde merken die betrouwbare PPFD-gegevens en efficiëntiecijfers leveren. Wanneer je nu slimme keuzes maakt, geniet je later van gezondere planten en grotere oogsten.