VPD: Hoe Kan Vapour Pressure Deficit De Opbrengst Van Cannabis Verbeteren?

VPD staat voor Vapour Pressure Deficit. Het is een manier om de exacte combinatie te berekenen van de temperatuur en de relatieve luchtvochtigheid. Zo kun je de prestaties van je planten verbeteren. En weet je de juiste omgevingsomstandigheden te creëren en te behouden? Dan zijn de resultaten werkelijk verbluffend.

Kun jij de juiste temperatuur en luchtvochtigheid instellen in je kweekruimte? Lees dan vooral verder.

VPD is al een tijdje bekend, maar een beetje buiten de tuinbouwwereld geraakt. Grootschalige operaties zijn namelijk afhankelijk van een natuurlijk klimaat, in tegenstelling tot binnenkweek. Recentelijk, met de opkomst van de kas en hobbykwekers, is het mogelijk geworden de omgevingsomstandigheden met steeds grotere precisie te reguleren. Hierbij kan op een praktische manier gebruik worden gemaakt van VPD.

Wat eerst alleen maar door universitaire wetenschappers mogelijk was, kan nu door iedereen en overal worden gedaan! Je hebt alleen maar een goedkope infrarood thermometer nodig en een relatieve vochtigheidsmeter (die je al zou moeten hebben). Richt de thermometer op het bladerdak en lees de temperatuur af. Pas vervolgens de temperatuur óf de relatieve luchtvochtigheid aan, net wat het handigst is.

Praktisch gezien, is het dus zo simpel als wat. De theorie is echter heel complex.

DE THEORIE ACHTER VPD

We proberen het zo simpel mogelijk te houden. De wiskunde achter dit concept is inderdaad vrij complex, maar het is niet nodig ons hierin te verdiepen. Gelukkig zijn veel grafieken beschikbaar. Hierdoor zijn je berekeningen zo simpel als het samenvoegen van twee eenheden: de temperatuur en relatieve luchtvochtigheid.

In het kader van nauwkeurigheid: VPD is het verschil (of tekort) tussen hoeveel water lucht kan vasthouden en hoeveel daadwerkelijk wordt vastgehouden op een specifiek moment. Het verschil wordt uitgedrukt in kilopascal, een eenheid van druk. Hoe hoger de omgevingstemperatuur, hoe hoger de concentratie van watermoleculen in de lucht, totdat een relatieve vochtigheid van 100% wordt bereikt en condensatie optreedt. Zowel de temperatuur als de relatieve luchtvochtigheid kunnen verschuiven, waarmee het tekort aanzienlijk wordt verhoogd of verlaagd.

MOET IK VPD ECHT TOEPASSEN?

Niet per se. Dit hangt af van hoeveel waarde je hecht aan aanzienlijk grotere opbrengsten als het oogstmoment gekomen is.

De groei van een plant draait om licht, voeding en water. Je weet misschien wel dat planten CO₂ (koolstofdioxide) verbruiken en O₂ (zuurstof) uitscheiden. Water en voedingsstoffen worden daarbij voornamelijk via de wortels opgenomen. Hierna worden ze vervoerd naar de bladeren, waar de lichtbron vervolgens de metabole processen activeert in de ontwikkelende planten. Met VPD kun je de snelheid van deze metabole processen reguleren (en hopelijk verbeteren) , hoewel dit technisch gezien indirect gebeurt.

Onder de bladeren vinden we kleine structuren. Deze worden huidmondjes genoemd. Dit zijn openingen die de intrede van watermoleculen en koolstofdioxide mogelijk maken. Ook dienen ze als uitlaat voor zuurstof- en watermoleculen.

Deze huidmondjes zijn gevoelig voor de omgeving. Ze kunnen de vochtigheid in de lucht "lezen", evenals de druk van de luchtkolom. Indien nodig, kunnen ze extra water opnemen via de bladeren. Dit is goed nieuws voor liefhebbers van bladspray.

Als de temperatuur te hoog is, probeert de plant zoveel mogelijk water uit te zweten om af te koelen. Dit werkt ongeveer op dezelfde manier als het menselijk lichaam.

Wanneer echter zowel de temperatuur als de relatieve luchtvochtigheid te hoog of te laag is, kunnen de bladeren niet transpireren. Als dit gebeurt, neemt de productiesnelheid van je cannabis af.

Hoe hoger de omgevingstemperatuur, hoe meer watermoleculen kunnen worden opgenomen. Hiermee wordt de omringende luchtdruk verhoogd. Deze luchtdruk voorkomt echter dat de huidmondjes zich kunnen openen. Ze doen hun best, maar zijn niet zo efficiënt en leveren absoluut geen topprestatie.

Je denkt misschien dat je kweekruimte perfect afgesteld is, maar waarschijnlijk kun je nog veel verbeteren. Het inzetten van VPD is daarbij alleen maar logisch. Je kunt zo de exacte waarden van zowel de temperatuur als de luchtvochtigheid instellen. In de praktijk draait het vooral om het simpelweg aanpassen van de temperatuur.

MAAR MIJN RUIMTE IS AL OPTIMAAL!

Hoe geavanceerder je kweekt, hoe gedetailleerder het wordt. De beloningen zijn echter ook groter! Kweekruimtes worden steeds intelligenter omdat de technologie steeds goedkoper wordt. Een paar jaar geleden was een volledige kit met sensoren nog onbetaalbaar. Tegenwoordig kunnen doorlopende metingen van je kweekruimte echter rechtstreeks naar je smartphone worden verstuurd, zonder dat dit een gat in je bankrekening slaat.

Natuurlijk weet iedereen dat de ideale temperatuur in de bloei rond de 25°C ligt, met een relatieve luchtvochtigheid van onder de 55–65%. Dit wordt gedaan om toprot te voorkomen. Een relatieve luchtvochtigheid van lager dan 35% kan echter te stressvol zijn voor de planten. Als je CO₂ suppletie toepast, kun je veilig hogere temperaturen en een hogere luchtvochtigheid aanhouden.

Maar wat als je de eindopbrengst aanzienlijk kunt verhogen? Dit is mogelijk als je de optimale combinatie van de temperatuur en relatieve luchtvochtigheid weet, zodat de efficiëntie van de huidmondjes verbetert. En dat is nou net de kracht van VPD.

HOE WERKT DIT IN DE PRAKTIJK?

Schaf allereerst een infrarood thermometer aan. Deze zijn vaak vrij goedkoop en niet ontzettend precies, maar goed genoeg om de klus te klaren. Je ziet zo ook hoe effectief VPD daadwerkelijk is. Of, gewoon uit nieuwsgierigheid, hoe ver je uit de buurt zit van optimale waarden.

Richt de laser van de thermometer op je bladerdak en lees de temperatuur af. Dit kan hier en daar verschillen, dus doe een paar metingen in je meest productieve gebieden. Bereken het gemiddelde om de correcte temperatuur te bepalen en lees vervolgens het percentage van de relatieve luchtvochtigheid af.

Vergelijk de cijfers in een grafiek, zoals deze. Nu weet je precies hoe het zit met de VPD. Het beste is nog wel dat je geen ingewikkelde berekeningen hoeft te maken.

Als je te ver uit de buurt zit van een optimaal niveau (niet verrassend), kijk dan gewoon naar de dichtstbijzijnde, meest rendabele optie (temperatuur of relatieve luchtvochtigheid). Pas vervolgens je kweekruimte hierop aan.

Dat is eigenlijk alles. Doe dit af en toe even om een goede VPD te behouden en bereid je voor op een grote verrassing. Als je dacht je planten goed te kennen, kun je nog wel eens wat leuks te wachten staan.

Om dit nog wat verder op te voeren, kun je overwegen een continu meetapparaat aan te schaffen. Hiermee kun je uitvinden hoe de temperatuur en de relatieve luchtvochtigheid variëren tijdens een volledige dag-nachtcyclus. Zo kun je je kweekruimte afstellen op de ultieme waarden.